नेपालको एकमात्र संरक्षक संस्था राजसंस्था
– स्वर्ण बिक्रम शाह । नेपाल चार जात छत्तिस वर्णको फुलबारी हो र यसको संरक्षक नेपाल नरेश हो । नेपालका राजाले आफ्नो लागि नेपाली जनतालाई तड्पाएका दुख दिएका कुनै पनि घटनाहरु छैनन् , न त आज सम्म राजाहरु कुनै बिदेशी शक्ति सामु झुकेको ईतिहास छ, न त अाज सम्म राजनहरुले देश र देशका सम्पदा बेचेको […]
वैदिक सनातन धर्मको उद्गम भूमि नेपाल
– स्वर्ण बिक्रम शाह नेपाल बहुजातिय र बहुधार्मिक देश हो । नेपाल देश एकिकरण नै हिन्दु, बौध र मुस्लिम तीन धर्मलम्विहरु मिलेर गरेका हुन । यहाँ सबै धर्महरुलाई बराबरी स्थान दिईएको छ र सब्बै धर्महरुले समान महत्व पाएका छन् । त्यसैले त राष्ट्र निर्माता श्री ५ वडामहाराजाधिराज पृथ्बिनारायण शाहले नेपाललाई चार जात छत्तिस बर्णको फुलबारी […]
दोर्जे (बज्र)
-मोहन लामा रुम्बा तस्बिरमा देखिएको वस्तु संस्कृतमा बज्र, हिमाली बौद्ध धर्म भित्र यसलाई दोर्जे भनिन्छ। बज्रयान बौद्ध धर्म भित्र दोर्जे अर्थात् बज्र जुनसुकै धार्मिक अनुष्ठानमा नभई नहुने एउटा महत्त्वपूर्ण धार्मिक औजार हुन्, यही बज्रको नाममा नै बज्रयान बौद्ध नामकरण भएको हो, त्यसैले तपाईंहरुले सानु ठूलो जुनसुकै पुजामा लामा एवं बज्राचार्य गुभाजु हरुले एउटा हातमा बज्र […]
के हो रासलिला ?
-जयप्रकाश गुरागाञी श्रीकृष्णलाई रासलिलाको प्रसङ्ग उठाएर कथित उत्तर-आधुनिकवादी तथा अब्राहमिक पन्थानुयायीहरूको अनुसरण गर्ने अधिकारवादीहरूले घृणा व्यापार गरिरहेको देखिन्छ। तर के हो रासलिला ? थोरै पनि बुझेका होलान् उनीहरूले ? रासलिलाको शाब्दिक अर्थ हो रसमय क्रीडा अर्थात् आनन्दयुक्त यस्तो सामुहिक क्रीडा जसले आत्मरञ्जन होस् । सामुहिक रूपमा नाच्नु, गाउँनु, खेल्नु, घुम्नु या अभिनय गर्नु नै रासलिला […]
काश्मिर, सिक्किम र नपुंशक नेपाली कुटनीति
– सन्तोषकुमार मिश्र साउन २० गते भारतको मोदी सरकारले एक्कासी लाखौं सेनाहरू उतारेर सुरक्षा व्यवस्था अति कडा गरेर विवादास्पद जम्मु काश्मिर भूभागलाई केन्द्र शासित प्रदेश घोषणा गरेको थियो । मुस्लिम बाहुल्यता रहेको जम्मु काश्मिरलाई विशेष स्वायत्तता दिंदै आएको संविधानको धारा ३७० खारेज गरी जम्मु–काश्मिरबाट लद्दाखलाई अलग गरी केन्द्र शासित प्रदेश बनाइएको छ । सन् १९७४ […]
गोली लागेर ढलेकी रानी रत्नलाई जब राजा महेन्द्रले उपचारकोलागि लैजान मानेनन्…
-शान्तिमान श्रेष्ठ २०२७ साल तिर राजा महेन्द्र रानी रत्नराज्यलक्ष्मी सहितको डफ्फा लिएर शिकार खेल्न महेन्द्रनगर पुगेछन, शिकारको क्रममा एउटा पाटे बाघलाई घेरामा पारिएछ , राजा महेन्द्रले बाघलाई निशाना बनाएर राईफलको ट्रीगर दागेछन तर दूर्भाग्य ! राईफलको गोलि एउटा चट्टानमा ठोक्किएर रानी रत्नराज्यलक्ष्मीको पेटमा सोझिएछ , रानी त्यहिं ढलिन , शिकार टिममा खैलाबैला भयो, शिघ्र उपचारको […]
योगी: विश्व मानव समुदायकै लाईब्रेरी
-कविताञ्जली मिश्र “पं जवाहरलाल नेहरू प्रधानमन्त्री भएको समयमा राजा महेन्द्र भारत गएका थिए।त्यस अवसरमा राजा महेन्द्रले प॔ नेहरूलाई “मैं योगी नरहरिनाथका देश नेपालसे आया हुँ भन्दा नेहरू स्तब्ध भएका थिए त्यस भेटघाटमा योगी नरहरिनाथ कै चर्चा बढी भयो।त्यसपछि जब भारतीय प्रधानमन्त्री पं नेहरू नेपाल आए, उनले योगी नरहरिनाथसँग भेट गर्ने चाहना गरे।उनैको चाहना बमोजिम योगी […]
“इतिहास–पुराणमा सर्पको अध्ययन”
“इतिहास–पुराणमा सर्पको अध्ययन डा.मतिप्रसाद ढकाल (नागपञ्चमीका उपलक्ष्यमा स्याङजाको मालुङ्गामा २०७६ श्रावण १९ मा आयोजित सर्पसम्बन्धी गोष्ठीमा प्रस्तुत विचारपत्र) १. पृष्ठभूमि संसारकै सर्वप्राचीन मानिने ऋग्वेदमा एक दर्जनभन्दा बढी ठाउँमा पुराण शब्दको प्रयोग भएको छ । यसका अतिरिक्त ब्राह्मणग्रन्थ, आरण्यक, उपनिषद् र सूत्रग्रन्थहरूमा पनि पुराणहरूको अस्तित्व र महत्त्वका बारेमा उल्लेख भएको पाइन्छ । निरुक्तकार यास्कले ‘पुरा नवं […]
कार्कीको कलमः राजाको योग्यता, अयोग्यता चर्चा किन ?
-स्वयम्भुनाथ कार्की भन्छन बाह्र बर्षमा खोलो फर्कन्छ । कुरो के हो भने काइते तरिकाले संवैधानिक हैसियतबाट पाखा लगाईएका राजा ज्ञानेन्द्रको महत्व र हैसियत लगातार बढ्दैछ । अर्थात नेपालमा संविधान शुरु भएदेखि संवैधानिक रहेका राजा दलहरुको काईते काम पछि आएको संविधान भन्दामाथि भएका छन । साँच्चै भन्ने हो भने नेपालको गणतन्त्र केवल संविधानमा छ जनताको मनमा […]
पृथ्वी नारायण शाहको नेपाल एकीकरण अभियान र राष्ट्र विखण्डनकालागि संघीयता
– सिर्जना वाग्ले बाइसी, चौबीसी राज्यमा विभाजित वर्तमान नेपालको भूभाग गोर्खाका राजा श्री ५ पृथ्वी नारायण शाहले एकीकरण गरेका हुन् । नेपाल त्यतिखेर शक्तिशाली राष्ट्र थियो । आजका मितिसम्म विश्व राजनीतिक इतिहासमा नेपाल कहिल्यै कसैको उपनिवेश बनेको छैन । तर यतिखेर भारतीयकरणको खतरा कालो बादल झैं मडारिएको छ । राज्य विस्तारको क्रममा नेपालको क्षेत्रफल पूर्वमा […]