काठमाडौँ/डा. सन्दुक रुइतले ‘राष्ट्रपति’ पद मेरो लागि नभएको बताएका छन् । उनले बुधबार काठमाडौँमा एक कार्यक्रममा यो राष्ट्रपति पद एक, दुई र तीन मेरो लागि नभएको बताएका हुन् ।
लोकतन्त्रमा राष्ट्रपतिको क्रिडियन्सिल क्रिडिबिलिटी असाध्यै महत्त्वपूर्ण रहेको रुइतले बताए । उनले भने,’ रबर स्टयाम्प भए पनि । इन्डियाको राष्ट्रपतिलाई हेर्नुहोस । कस्तो स्टाटस छ । हामी सबै मिलेर राष्ट्रपतिको स्टाटस क्रिडियन्सिल मेन्टेन गर्नुपर्छ र धेरै कमी छ त्यो चाहि म मान्छु ।
‘म आफ्नो लिमिटेसन, आफ्नो स्थानलाई राम्रोसँग बुझेको छु,’ उनले भने,’ यसैगरी र यहीँ कारणले म यति अगाडि आएको हुँ । मैल सक्ने जति गर्ने हो । दायाँबायाँ काम गर्न जान्दिन र गर्दिन ।‘
यो पदभन्दा गर्नुपर्ने धेरै कामहरू बाँकी रहेको डा. रुइतको भनाइ छ । मैले पहिलोपटक थाहा पाउँदा हिजोसम्म हामी पाँच, छ जना सर्ट लिस्टमा बसेका थियौ,’ उनले थपे,’ म आफ्नो अनुभूतिहरू कसरी तपाइलाईं सेयर गर्ने । मलाई के लाग्यो भने ३० र ३५ वर्षको कर्म तथा एकोहोरो काम गराइको पहिचान संसारले गर्दोरहेछ ।‘
डा. रुइतले यत्रो ठूलो अवार्ड पाउँदा आफैँलाई विश्वास गर्न नसकेको बताए । ‘अवार्ड पाएपछि राम्रो महसुस गरी कसलाई भनौ भनौ भनेर फिल गरें,’ केहीबेर रोक्किएर उनी भन्छन्,’ यस्तो खालको ग्लोबल अवार्ड सर्भिस टु ह्ययुमानिटीलाई दिइन्छ ।‘
संसारको मानचित्रमा नेपाल र नेपालीले यस्तो गर्दोरहेछ भनेर नाम राख्न सफल भएको उनले धारणा राखे ।
‘तिलगंगा, तिलगंगा काम गर्ने सहकर्मीहरू र नेपालीहरूको आत्मसम्मान, प्रतिष्ठा जुन अन्तर्राष्ट्रिय क्षेत्रमा गिर्दो अवस्थामा छ । पक्का पनि यसले धेरै लिफ्ट दिएको छ,’ डा. रुइत गम्भीर सुनिए ।
मेरो जीवनको लामो कमाइ रहेको उनले बताए । तीसदेखि पैतीस वर्ष काम गरिरहेको उनले सुनाए । ‘सबभन्दा पहिले चक्कु चलाउनदेखि अहिलेसम्म ३५ वर्ष पुगिसक्यो,’ अवार्डलाई लक्षित गर्दै उनी भन्छन्,’ यो जिन्दगीको तपस्याको फल हो । विदेशीहरूले यही काम गर्न दुईदेखि तीन गुणा बढी मेहनत गर्नुपर्छ ।‘
नेपाली भएकाले अवार्ड ढिलो पाएको उनको भनाइ छ । ‘सायद पहिले पनि पाउन सक्थे । नेपाली भएकाले केही ढिलो प्राप्त गरेको हुँ,’ उनी सुनाउँछन् । राज्यले पनि यसलाई बुझ्नुपर्ने र नेपालको आत्म सम्मानलाई कति माथिसम्म लगेको छ भनेर सोच्नुपर्ने बेला आएको उनको भनाइ छ ।
‘यसले नेपालको चिनारीलाई पनि लगेको छ । राज्यले मलाई कसरी लिन्छ र यसलाई हेरिरहेको छु,’ उनको भनाइ छ,’ यो इन्ट्रेस्ट्रिङ कुरा हो केही हप्ताको लागि । चुनौती पनि उत्तिकै छ ।‘
नेपालमा पहुँच नपुगेको ठाउँमा निरन्तर सेवा दिनलाई लागि परेको डा. रुइतको भनाइ छ । आँखाको क्षेत्रमा सहकर्मी र अन्य संघसंस्थाले पनि काम गरिरहेको उनले बताए ।
आँखाको क्षेत्रमा यो काम सामाजिक उद्यम बनेर अगाडि बढिरहेको डा. रुइतले औंल्याए । नाफारहित र राम्रो व्यवस्थापन गरेर गइरहेको उनले आफ्नो अनुभव सुनाए । ‘राज्यले यो मोडललाई जनताको माझमा लैजानलाई ठूलो अवसर पाएको छ,’ आफ्नो अनुभव सुनाउँदै उनी भन्छन् ।
रूइतले १० लाख डलरको इसा अवार्ड प्राप्त गरेका छन् । बहराइनका पूर्वराजा सेख इसा बिन सलमान अल खालिफाको नाममा स्थापित उक्त पुरस्कार पाएका हुन् । संसारभरबाट मानव कल्याणको क्षेत्रमा क्रियाशील व्यक्ति वा संस्थालाई प्रदान गरिन्छ ।
अवार्डको पाँचौं संस्करण–सन् २०२३ मा डा. रुइतलाई उक्त पुरस्कार घोषणा गरिएको हो ।